تجربه جهانی

تجربیات جهانی در ودیعه‎گذاری بر ظروف یکبار مصرف

Deposit return scheme - global map

وضعیت جهانی


در دنیا مجموعا 38 کشور و ایالت مستقل وجود دارند که سامانه همگانی بازیافت بر مبنای ودیعه گذاری را برای ظروف یکبارمصرف راه‌اندازی کرده‌اند.

غالب این کشورها صنعتی و پیشرفته هستند. 10 کشور در اروپا، 10 ایالت در آمریکا، 12 ایالت در کانادا، 2 ایالت در استرالیا، 3 کشور جزیره‌ای در اقیانوس آرام این لیست را تشکیل می‎دهند. در منطقه خاورمیانه هم رژیم اشغالگر قدس دارای سیستم ودیعه‌گذاری بر روی ظروف یکبار مصرف است.

کشورها و ایالت‌های مستقل دیگری نیز در حال راه‎اندازی این سامانه‌ها هستند، از جمله اسکاتلند و سه ایالت در استرالیا که برای سال‌های 2017 و 2018 اجرا کردن سیستم ودیعه‎گذاری را مصوب کرده‎اند.

در خاورمیانه نیز کشورهای بحرین و امارات متحده عربی تمایلاتی برای ایجاد یک سامانه همگانی بازیافت ظروف یکبار مصرف بر مبنای ودیعه‌گذاری نمایش داده‌اند اما تا کنون این کشورها تنها نوعی سامانه داوطلبانه برای جمع‌آوری مکانیزه بطری‌های یکبار مصرف راه‌اندازی کرده‌اند.

کانادا


در کشور کانادا، قوانین مربوط به مدیریت شهری و مسائل زیست‌محیطی به صورت ایالتی تصویب و اجرا می‌شود.

از مجموع 13 ایالت و قلمروی مستقل در کانادا، 12 عدد از آنها دارای قوانین مربوط به ودیعه‌گذاری بر بطری‌های یکبار مصرف هستند.

نوناووت در شمال کانادا تنها قلمروی مستقل این کشور است که هنوز سامانه بازیافت بر مبنای ودیعه‌گذاری را راه اندازی نکرده است.

ایالت آلبرتا با سابقه‌ترین منطقه در موضوع ودیعه‌گذاری در کانادا است که در سال 1972 قوانین مربوطه را برای اولین بار تصویب و اجرا کرده است. در سال 2016 جمعیتی بالغ بر 33 میلیون نفر در کانادا از پوشش طرح‌های ودیعه‌گذاری برخوردار بوده‌اند و زیبایی دست‌نخورده مناطق طبیعی کانادا، عاری ماندن جامعه از پسماندهای مربوط به ظروف یکبار مصرف و خصوصا پاک ماندن سواحل آن تا حد زیادی مرهون همین طرح‌هاست.

اروپا


در اروپا کشورهای کرواسی، دانمارک، استونی، فنلاند، آلمان، ایسلند، لیتوانی، هلند، نروژ و سوئد از سامانه همگانی بازیافت بطری بر مبنای ودیعه‌گذاری برخوردار هستند.

ساختار اجرایی این سامانه‌ها در کشورهای مختلف اروپایی اختلافاتی با یکدیگر دارد اما کلیت کار در همه جای اروپا (پرداخت ودیعه توسط مشتری در زمان خرید، و دریافت کامل ودیعه در زمان تحویل بطری) یکسان است.

جمعیت اروپایی‌های تخت پوشش سامانه همگانی بازیافت بر مبنای ودیعه گذاری در سال 2016 بالغ بر 130 میلیون نفر می‌باشد.

منطقه اروپا با سابقه‌ترین منطقه جهانی در راه‌اندازی سامانه‌های بازیافت ظروف نوشیدنی بر مبنای ودیعه‌گذاری است. اولین کشورهای اروپایی که طرح ودیعه‌گذاری بر بطری را آغاز کردند نیز کشورهای منطقه اسکاندیناوی مانند نروژ و سوئد در سال 1982 بوده‌اند. این کشورها همچنان پیشرو در این حوزه و صاحب بهینه ترین سامانه های همگانی بازیافت بطری هستند.